U VECCHJU RUTALI - Traditions orales.
Extrait du mémoire rédigé par le chanoine Jean-Thomas FLORI
À battera di e castagne
Cette chronique, je préfère la présenter en langue corse telle qu'elle est parlée à Rutali.
A récolta di e castagne finita, so ingradate e siccate. Ind'u fucone, brusgianu grossi capi di legnu. Stu focu lampa fiara, calore e face fume. So tre elementi necesarii per sicca e castagne. Una parte di stu fruttu e destinatu a nutrice u bestiame in invernu : L'altra parte e maginata per fane farina pisticina. Messe ind'u saccu di tela casana. So battute sopra un tropulu e poi mundate ind'u cernigliu.A scelta fata, so furnulate, infurnate. Esciute di u fornu, so ribattute e stacciate per sbarazale di a lesina. So pronte a anda a u mulinu. U mulinaghju e pipiglia a casa. Dopu avele maginate, a farina e pisata : Sopra a dece kilo, un kilo e per u mulinaghju. Si paga cusi in natura.
Sta bianca e dolce farina nutrice per un tempu tutta a famigliola. Pulenta cu u figatellu e u brocciu, briluli cu u late frescu, castagnacci pieni di furmagliu, so tantu deliziosi ! Dopu a scola, i zitelli eranu cuntenti di truva affitata cu u filu sopra u taulinu, a pulenta chi mama aveva cotta in'u paghjolu dopu avela turnata e riturnata cu u pulendaghju. U figatellu in cima di u spedu era arrustitu a u fucone : E fette di a pulenda unte cu u figatellu eranu prestu manghjate, tantu eranu gustose !...
Stu pane di u castagnu era ricircatu in tempu di guerra e di occupazione. Da i paesi luntani, a ghjente veniva a cambia oliu, casgiu, pesci, succheru e altre cose contru a farina di castagne. Ava e castagne un si aricoglienu piu. So lasciate a l'abandonu sottu i castagni. I fuconi e i granaghji so spariti da e nostre case paterne. A pulenta e diventata un lussu.
U lamentu di u castagnu di PAOLI di Taglio-Isulacciu, oghje piu che mai piglia a so vera significatione: L'ingratitudine di u corsu per st'arburu chi l'ha nutritu per tanti seculi, quandu si batti "cume un lione per l'indipendenza" cun Pasquale PAOLI, "U babbu di a patria"!...
MERCI César , adju capitu tuttu !
RépondreSupprimerQu’élu qui batè è castagne e beneditone Flori
RépondreSupprimerBattues 2 fois ,criblées ,triées idem ,une nuit au four à température adéquate ,quel travail ! Où en trouver de nos jours aussi fine ,un peu biscuitée ,sans oublier le subtil parfum de fumée du fucone ?
RépondreSupprimerParfum = per fume